کعبه زرتشت مرودشت

کعبه زرتشت

کعبه زرتشت نام برج سنگی چهارگوش و پله داری است که رو به روی آرامگاه داریوش دوم قرار دارد و در دوره هخامنشی ساخته شده است،در دوره ساسانی به آن بن خانک گفته میشده و اصطلاح کعبه زرتشت از حدود سده چهاردهم میلادی به این بنا اطلاق شده است.بنا از سنگ آهک سفید و به ارتفاع حدود 14 متر می باشد و تنها یک ورودی بادرب دو لنگه ای و بسیار سنگینی داشته و جای پاشنه های پایینی و بالایی هر لنگه در سنگ،کنده شده است.این درگاه به وسیله سی پله از جنس سنگ به درون اتاقک راه می یابد . بر بدنه شمالی ،جنوبی و خاوری این برج ،سه کتیبه به سه زبان پهلوی ساسانی ،پهلوی اشکانی و یونانی در دوره ساسانیان نوشته شده که یکی به شاپور اول ساسانی و دیگری به مویدکرتیر تعلق دارند که مهمترین اسناد تاریخی ازدوره ساسانی است .بنای کعبه زرتشت از نظر اصول معماری بی نقص بوده و دارای تناسب اندازه و زیبایی در فرم است.کارکرد این بنا به درستی مشخص نیست،رومن گیرشمن و اشمیت ،کعبه زرتشت را آتشگاهی میدانند که آتش مقدس را دردرون آن قرار میداده اند و در تشریفات مذهبی از آن استفاده  می کرده اند،همچنین باور دیگری وجود دارد که با توجه به بنای مشابه در پاسارگاد یک آرامگاه هخامنشی بوده  که در دوره ساسانی از آن به عنوان مکانی همانندگنج خانه و محل نگهداری اسناد دینی استفاده میشده و برخی نیز کاربرد بنا را جهت گاه شماری دانسته اند.