قلعه دختر یا قیر قلعه

قلعه دختر در مجاورت روستای قیز قلعه بر روی صخره پرشیبی مسلط دشت ساوه قرار گرفته و دارای چهار برج دیده بانی در ضلع شمالی ،غربی و شرقی است.مساحت قلعه حدود 3 هزار هکتار برابر با مساحت تمام صخره است.قلعه دختر ساوه نیایشگاهی برای عبادت و احترام به آب و ناهید در پیش از اسلام و قبل از خشکیدن دریاچه ساوه در دوره ساسانیان بوده است.معماری بنا به دو بخش تقسیم میشود.بخش تعبیه شده در صخره که دژ نام دارد و قصری که در بالای صخره ساخته شده است.دروازه ورودی در ضلع شرقی صخره قرار دارد و از طریق چند راه پله سرپوشیده استتار شده از سنگ و ساروج است.تمام دیواره صخره نیز بصورت پرتگاه است.ساختمان اصلی قصر یا نیایشگاه دو  و سه طبقه است.پنج راه پله پشتی و دو راه پله در غرب بنا و در کنار پرتگاه و در ارتفاع چند متری از سطح رودخانه به اتاق های تعبیه شده در دل صخره منتهی میشوند.مجراب نیایشگاه بسوی دشت و دریاچه ساوه در جهت خلاف قبله مسلمانان است.در اطراف کاخ اصلی حفره های متعددی برای ذخیره آب ساخته شده و لوله های سفالی شکسته نشانگر استفاده از شبکه آبرسانی و فاضلاب است و از مشخصات معابد آناهیتا الهه آب ،محسوب میشود.